Perception and neural processing of breathlessness and breathlessness relief

De onderzoeksgroep Gezondheidspsychologie (https://ppw.kuleuven.be/ogp) binnen de Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, KU Leuven bestudeert lichamelijke klachten vanuit een biopsychosociaal perspectief. De groep kenmerkt zich door zowel fundamenteel als meer toegepast onderzoek dat zich voornamelijk richt op de vraag hoe interoceptieve informatie gemoduleerd wordt via cognitieve, emotionele, sociale en leerprocessen, en hoe zulke modulatie aanleiding geeft tot chronische lichamelijke klachten die het dagdagelijks functioneren beperken. Sleutelwoorden in de groep zijn ‘ademnood’, ‘pijn’, ‘psychofysiologie’, ‘conditionering’, ‘interoceptie’ en ‘symptoom perceptie’. Het onderzoeksparadigma is hoofdzakelijk experimenteel van aard; afhankelijke variabelen behelzen vaak een combinatie van zelfrapportering, psychofysiologische/neuronale responsen, klinische uitkomstmaten en/of gedrag. Het ultieme doel van het onderzoek is chronische lichamelijke klachten te voorkomen en te behandelen vanuit een cognitief-gedragsmatig perspectief. Daartoe gebeurt onderzoek veelal binnen interdisciplinaire samenwerkingsverbanden. De groep heeft sterke connecties met andere internationale onderzoeksgroepen en met klinische partners zoals UZ Leuven.

Het huidige project is een nauwe samenwerking met de Research Group for Rehabilitation in Internal Disorders (https://gbiomed.kuleuven.be/english/research/50000743/research/research-units/grid/) en de Laboratory of Respiratory Diseases and Thoracic Surgery (BREATHE) (https://research.kuleuven.be/portal/en/unit/50000633) aan de KU Leuven. Beide groepen hebben uitgebreide expertise in de klinische karakterisering, behandeling en medische opvolging van patiënten met ademhalingsziekten. In multidisciplinaire samenwerkingen richten deze groepen zich op de effecten van farmacologische en niet-farmacologische interventies om het verloop van longziekten te verbeteren. Hun interesse in de gevolgen van fysieke inactiviteit en het opzetten van interventies om fysieke activiteit succesvol te verbeteren, evenals hun interesse om kortademigheid vanuit een fysiologisch oogpunt te begrijpen, zijn van bijzonder belang voor het project.
Website van de eenheid

Project

Ademnood (dyspneu) is een bedreigend hoofdsymptoom in de meest voorkomende respiratoire aandoeningen zoals Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) en astma, maar ook in andere aandoeningen zoals kanker, hartaandoeningen, neuromusculaire aandoeningen, en psychiatrische stoornissen. Ademnood is geassocieerd met ernstige fysieke beperkingen, alsook significante reducties in levenskwaliteit bij miljoenen mensen wereldwijd. Gegeven de momenteel beperkte behandelopties voor ademnood, is er nood aan nieuwe en verbeterde interventies. De beleving van ademnood en ademnood-gerelateerde aandoeningen wordt sterk beïnvloed door psychologische, sociale, en neurale processen, die de fysiologische beperkingen integreren in de subjectieve beleving van de patiënt. Echter is er nog steeds weinig geweten over de relaties tussen deze verschillende processen.

In dit multidisciplinaire onderzoeksproject, gefinancierd door het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek – Vlaanderen (FWO), zal de doctoraatstudent de interrelaties bestuderen tussen de neurale en psychosociale mechanismen bij de perceptie van ademnood, en dit bij zowel gezonde individuen als bij patiënten met respiratoire aandoeningen (zoals COPD). Vooral zullen de effecten van niet-farmacologische interventies voor de verlichting van ademnood bestudeerd worden in combinatie met neurale, psychologische, en gedragsmatige reacties. De doctoraatstudent zal verschillende onderzoeken uitvoeren die deze onderwerpen bestuderen en dit zowel in experimentele laboratoire settings, alsook in een revalidatie context. Een belangrijke focus is het bestuderen van neurale activatiepatronen gerelateerd aan ademhaling, gemeten via “evoked potentials” in het elektro-encefalogram (EEG, gemeten met een 128-channel EEG systeem en/of een mobiel 32-channel systeem). Andere uitkomstmaten zijn onder andere inspanningstesten, zelfrapporteringen, vragenlijsten, en perifere psychofysiologische reacties (zoals ademhalingspatronen). Naast de collectie en statistische analyse van de data, zal de doctoraatstudent ook verantwoordelijk zijn voor de wetenschappelijke rapportering van de resultaten in internationale tijdschriften en op internationale conferenties. De uitgevoerde experimenten, in samenwerking met onze klinische partners van het Universitair Ziekenhuis Leuven, zullen resulteren in een doctoraatsthesis die verdedigd zal worden tegen het einde van het onderzoeksproject.

Profiel

• Je beschikt over een voltooide universitaire Masteropleiding in de psychologie, neurowetenschappen, biomedische wetenschappen of bewegings- en revalidatiewetenschappen (of je voltooit zulke opleiding voor 20/08/2024) met ‘onderscheiding’
• Je hebt een sterke interesse in onderzoek naar de (neuro)psychologie van ademhalingsaandoeningen en ademhalingssymptomen
• Je hebt een sterke interesse/achtergrond in EEG metingen, experimentele studies en psychofysiologische metingen
• Je beschikt over een zeer goede kennis van statistische data analyse
• Je kan excellent communiceren in het Engels (verbaal alsook academisch schrijven)
• Je kan mondeling communiceren in het Nederlands
• Je bent een team speler en kan ook onafhankelijk werken 
• Je bent organisatorisch sterk, flexibel en proactief
• Je houdt van uitdagingen
• Je denkt kritisch en hebt een nieuwsgierig-onderzoekende houding
• Je bent niet bang voor contact met patiënten en beschikt over de nodige vaardigheden om empathisch en professioneel in interactie te treden met patiënten

Aanbod

• Voltijdse aanstelling in een PhD positie in een 4 jaar onderzoeksproject
• Duur van contract: 1 jaar, verlengbaar tot een totale duur van 4 jaar (na positieve evaluatie na 1 jaar)
• Excellente werkomstandigheden: https://www.kuleuven.be/personeel/jobsite/en/phd/phd-information#working-conditions 
• Professionele ontwikkeling via KU Leuven doctoraatsopleiding en YouReCa (https://research.kuleuven.be/en/career/youreca), deelname aan (inter)nationele congressen, workshops, onderwijs geven, en werken in een creatieve en interdisciplinaire omgeving waarbij kruisbestuiving tussen klinische praktijk en wetenschap voorop staat

Interesse?

KU Leuven wil een inclusieve, respectvolle en sociaal veilige gemeenschap zijn. Wij omarmen diversiteit tussen individuen en groepen als een meerwaarde. Open dialoog en verschillen in perspectief zijn noodzakelijk in een ambitieuze onderzoeks- en onderwijsomgeving. In ons streven naar gelijke kansen erkennen wij de gevolgen van historische ongelijkheden. Wij aanvaarden geen enkele vorm van discriminatie op basis van, onder meer, geslacht, genderidentiteit en -expressie, seksuele oriëntatie, leeftijd, etnische of nationale afkomst, huidskleur, levensbeschouwelijke overtuiging, neurodivergentie, arbeidshandicap, gezondheid, of socio-economische status. Bij vragen over toegankelijkheid of aangeboden ondersteuning helpen we je graag op dit e-mailadres.